Punita, thông minh là năng lực bẩm sinh để thấy, để cảm nhận. Mọi đứa trẻ được sinh ra đều thông minh, thế rồi chúng bị xã hội làm cho ngu đi. Chúng ta giáo dục nó vào sự ngu si. Sớm hay muộn nó sẽ tốt nghiệp trong tính ngu si đó.
Thông minh là hiện tượng tự nhiên, cũng như việc thở vậy, cũng như việc thấy vậy. Thông minh là việc thấy bên trong, nó là trực giác. Nó chẳng liên quan gì tới trí tuệ, nhớ lấy. Đừng bao giờ lẫn lộn trí tuệ với thông minh. Chúng là đối lập. Trí tuệ là của cái đầu, nó là thứ được người khác dạy, nó là thứ áp đặt lên bạn, bạn phải trau dồi nó, nó là thứ được vay mượn. Nó không phải bẩm sinh. Nhưng thông minh là bẩm sinh.
Thông minh là bản tính tự nhiên của bạn. Mọi con vật đều thông minh, chúng không trí tuệ đâu, nhưng chúng tất cả đều thông minh. Cây thông minh. Toàn thể sự tồn tại là thông minh. Từng đứa trẻ được sinh ra đều thông minh Nhưng rất hiếm gặp một người lớn thông minh. Cái gì đó đã đi sai ở giữa.
Thông minh chết đi trong việc bắt chước những người khác. Nếu bạn muốn vẫn còn thông minh, bạn sẽ phải từ bỏ việc bắt chước.
Khoảnh khắc bạn so sánh bản thân bạn với ai đó khác bạn đang làm mất đi tiềm năng tự nhiên của bạn. Bây giờ bạn sẽ không thể hạnh phúc, không thể thấu suốt, bạn sẽ đánh mất tính sáng tạo của bạn, bạn sẽ đánh mất cách nhìn của bạn, bạn sẽ chỉ có một đôi mắt vay mượn. Nhưng làm sao bạn có thể thấy được qua đôi mắt của ai đó khác?
Bạn cần đôi mắt riêng của bạn, bạn cần đôi chân riêng của bạn để bước, trái tim riêng của bạn để đập. Mọi người đang sống cuộc sống vay mượn, do đó mà cuộc sống của họ bị tê liệt.
Một loại giáo dục mới toàn bộ là thứ rất cần thiết trong thế giới này. Người được sinh ra để là nhà thơ đang chứng tỏ bản thân mình ngu xuẩn trong toán học, và người có thể là nhà toán học lớn lại chỉ đang nhồi nhét lịch sử và cảm thấy lạc lõng. Mọi thứ đều lộn ngược bởi vì giáo dục hiện tại không hề tương ứng với bản tính của bạn. Nó không bày tỏ kính trọng nào cho cá nhân. Nó ép mọi người vào trong những hình mẫu. Ngẫu nhiên hình mẫu sẽ khớp với vài người, nhưng đa số sẽ cảm thấy bị lạc lõng, và đa số sống trong khổ.
Khổ lớn nhất trong đời là cảm thấy bản thân mình ngu xuẩn, không thông minh, vô giá trị. Toàn thể công việc của tôi ở đây là đưa bạn ra khỏi những hình mẫu bị áp đặt này. Đây là xà lim nhà tù mà bạn đang sống trong đó, bạn phải bỏ nó đi.
Sẽ khó để bỏ vì bạn đã quen với nó thế. Khó mà bỏ vì nó không chỉ là quần áo, nó đã trở thành gần như làn da của bạn, bạn đã sống cùng nó lâu thế. Khó mà bỏ được bởi vì đây là toàn thể căn cước của bạn. Nhưng nó phải bị loại bỏ nếu bạn thực sự muốn giành lại bản thể thực của mình.
Nếu bạn thực sự muốn thông minh, bạn phải là người nổi dậy. Nếu bạn muốn con bạn thông minh, hãy cho nó cơ hội để được nổi dậy. Nghĩa là cơ hội để đi ra khỏi những ý tưởng và ước định của bạn.
Thông minh là năng lực đáp ứng từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc với cuộc sống khi nó xảy ra. Thông minh là lập mối quan hệ với thực tại, không cần được chuẩn bị. Và cái đẹp của việc đối diện với cuộc sống khi không được chuẩn bị là cái đẹp mênh mông, linh thiêng.
Thế thì cuộc sống luôn có tính mới mẻ, trẻ trung, thế thì cuộc sống tuôn chảy và tươi tắn. Thế thì cuộc sống luôn chứa nhiều điều ngạc nhiên thế.
Và khi cuộc sống có nhiều điều ngạc nhiên thế, chán nản sẽ không bao giờ lắng đọng trong bạn. Người thông minh luôn tươi tắn như giọt sương sớm trong ánh mặt trời buổi sáng, tươi tắn như ánh sao trong đêm. Bạn có thể cảm thấy tính mới của người đó, mới mẻ như làn gió thoảng.
Thông minh là năng lực để được tái sinh lặp đi lặp lại. Để quá khứ chết đi là thông minh, sống trong hiện tại là thông minh.
Thiền là phương cách giúp người ta giành lại trí thông minh của mình.
