(Warning, có thể có vài khái niệm tôi hiểu sai một phần hoặc hiểu sai toàn bộ, đọc được ý quên lời hay cứ coi như là đang đọc bài của một nerd nghiện game, hehe, đừng chấp).
I . overview về game và nghiện game
Mấy nay tôi bị nghiện dạng game thủ thành, chơi xong cái quay qua nhìn lại game đời thấy “có gì đó khang khác” nên viết bài này xả niệm.
Có đợt tôi chơi lắm soul-game thì thấy game đời giống soul game vì khó quá. Có đợt chơi lắm rouge-like game thì thấy game đời giống game rouge-like vì tính vô thường bất định không chắc chắn – nhưng mọi thứ vẫn dựa trên một quy luật chung cốt lõi tổng thể – kiểu vẫn sẽ chơi những vòng như thế, vẫn gặp quái thế, logic craft đồ vẫn thế, chỉ là đối tượng sẽ random ngẫu nhiên – còn logos ngàn đời vẫn y chang, hiểu được logos thì chơi game sẽ chuẩn hơn, tuy nhiên nếu xui hay bị nghiệp quật gặp set đồ – set phép cùi thì vẫn sẽ không thể đi tới màn cao, yếu tố luck – may mắn hay phúc đức vẫn là yếu tố chi phối lớn game đời của ta.
Cái nay chơi game thủ thành – tower defense thì thấy cuốn quá cái ngồi ngẫm nghĩ sao mấy cái game này nó cuốn mình quá ta cái nhận ra là mỗi thể loại game nó như một cái fast food – hay demo trial / với phần thưởng giả để ta thỏa mãn những giá trị tinh thần mà ta thiếu. Hoặc cũng có thể vì một vài cơ chế khác mà tôi chưa nghĩ ra.
Đoạn ví dụ này tôi nói cá nhân tôi thôi, chứ không generallize cho tất cả. Ai đọc bị dính (giống tôi) thì đừng nhột.
Ví dụ đợt tôi ghiền soul game là do tôi hèn không try hard game đời thật nên tôi try hard với soul game để ăn tí cảm giác “chánh tinh tấn” với có “thành tựu” hay cảm giác “đạt được kỹ năng”. Sau tôi có môn chơi, đồ chơi thật để chơi ngoài đời để try hard và vui với cái try hard đó thì tôi không chơi nổi soul game nữa do thấy waste time. Time đó để cày exp ngoài đời phê hơn.
Hay như đợt rouge like game thì do đời tôi tẻ nhạt do tôi lười tìm tòi craft tool mày mò chế tạo thử nghiệm biến thể nên tôi đắm mình trong rougelike game để có cảm giác tôi đang “sáng tạo” “thử sai” “chiến thắng được bất định”.
Off tí về cai nghiện. Với nhũng cái nghiện mà chúng ta đánh giá là lành (nghiện ko lành là nghiện đồ làm hư não hay gây tổn hại permanent không cứu được) mà muốn cai kiểu này thì việc bỏ luôn ngay lập tức với cá nhân tôi không phải là thượng sách. Feng cứ coi cơn nghiện đó như của một thằng trong feng, đồ nghiện là đồ ăn của nó, feng không cho nó ăn nó đói thì nó quấy, cần tập trung làm việc luyện tập thì nó phá cho khỏi tập, cần perform thì nó sẽ làm cho tâm ko an – ko nhất tâm để đạt best, cần sử dụng tài năng – skill gì từ nó thì nó từ chối.
Với cá nhân tôi thì đây không phải là cách độ ma tâm chuẩn (và liệu nó có phải “ma” cần độ?).
Thường feng muốn khuyên ai độ ai giúp ai cũng vậy, feng PHẢI ĐẾN VỚI T M THẾ ĐƯA ĐỒ ĂN – GIẢI PHÁP – OFFER SOLUTION. Còn nếu khuyên suông khuyên ngáo thì không nên, dễ bị ăn đập lắm. Đơn giản vì “cái xấu?” đó nó là “đồ ăn” của một phần người ta.
Đừng đùa khi đụng tới nồi cơm của người khác, vấn đề sống còn đó, hahaha. Feng muốn nó không ăn cơm thiu cơm hẩm cơm ôi nữa thì feng phải đưa giải pháp sao mà nó nhận ra là việc ăn cơm hẩm nó có hidden cost lớn cỡ nào khi ảnh hưởng tới sức khỏe, cơm hẩm dở sao và việc ăn cơm ngon nó tốt sao kiểu khỏe hơn tốt hơn. Rồi chỉ nó nấu cơm trữ cơm optimize với tài lực + budget của nó. Đúng vậy, muốn khuyên nó không ăn đồ đó nữa thì feng phải chỉ cho nó cách ăn đồ ngon hơn với chi phí hợp lý hơn. Tỉ suất benefit/cost càng cao thì lời khuyên feng mới có giá trị, còn lại khuyên suông kiểu “bỏ đi”, “cố lên” dễ gây phản cảm lắm.
Mà ngẫm nghĩ cũng hay vì phải đúng là khuyên thành tâm thì mới xài tâm thế OFFER SOLUTION, còn khuyên thể hiện khuyên thỏa mãn cảm xúc cá nhân cảm xúc tức thời thì mới có kiểu “bỏ đi” “cố lên” nhưng bỏ cái gì, cố cái gì, bỏ thế nào, cố cái nào thì không ai nói cả.
Tóm lại là feng muốn bỏ một cái gì thì cách tốt nhất là kiếm đồ ngon hơn thế vô. Nghiện game thì bản chất lõi nó là nghiện cảm giác ảo, tìm cảm giác thiệt lấp vô là hết. Thay vì ăn fastfood thì mua gà ta real food về ăn. Cho body ăn đồ thật thì không những ko còn bị thèm sảng, không bị nó quấy mà đôi khi là nó còn unlock nhiều cái wisdom insight thú vị lắm. Căn bản là giá của đồ thật thì cao áp đảo so với đồ giả. Thực sự thì khi bạn đã ăn được miếng bò ngon, miếng cheese bánh xe parmesan đỉnh, mật ong manuka, specialty coffee thì bạn rất khó quay lại ăn trash food.
Diễn dông dài thế nghe không liên quan nhưng thực ra lại khá liên quan. Mời đọc tiếp phần 2.
Ii. Game thủ thành.
Nói sơ concept game thủ thành. Game thủ thành là kiểu bạn có cái lâu đài/ castle/ base cần phải thủ, không để quái tràn vô đập lủng thành. Lủng thành là thua.
Cơ chế – Mechanic của game nó như vầy. (1) Có quái tới, (2) mình diệt quái, (3) được phần thưởng, (4) dùng phần thưởng đó đi nâng cấp – sửa chữa hư hại, (5) thành mạnh hơn, (6) yêu quái mạnh hơn tới – diệt quái – phần thưởng cao hơn – dùng phần thưởng đó nâng cấp tính năng mạnh hơn….vòng lặp cứ thế tiếp diễn.
Nghe thì đơn giản NHƯNG (lại là nhưng, huhu) game đời thì nó lại có yếu tố soul game và rougelike nữa nên game mechanic nó sẽ thêm những yếu tố khó sau đây.
Về phần soul game:
Quái rất mạnh và rất khó diệt. Nâng cấp thì rất khiêm tốn không đáng kể nhìn rõ ràng được, cần phải tích lũy rất nhiều nâng cấp nhỏ ở nhiều khía cạnh thì mới tạo được lợi thế mang tính đột phá. Quái đánh thành có thể gây hư hại rất cao và đôi khi là mang tính vĩnh viễn (tàn phê về thể chất – tinh thần).
Về phần rougelike game thì nó có cái ác là không có manual chung cho tất cả chúng ta hay tất cả các thành vì mỗi thành lúc mới chơi đều được gifted – ban cho những yếu tố sở trường sở đoản khác nhau với cách build thành khác nhau. Rồi trong quá trình chơi đánh quái đôi khi rớt đồ hay được đưa lựa chọn nâng cấp không như ý nguyện build ban đầu. Ai chơi rouge like sẽ hiểu, tính build con chơi súng mà nó cứ đưa nâng cấp tốt cho kiếm. Hahaha.
Iii. Tu dưỡng – âm đức
Phần này chém mạnh ý (4).
Tu là làm gì đó để nâng cấp bản thân. Dưỡng là sửa chữa hư hại, bảo trì công năng.
m đức là phần nâng cấp mang tính lâu dài , trường tồn. Ok nói ngôn ngữ game cho dễ hiểu.
Bạn đánh quái nó ra phần thưởng. Tới đây bạn có hai lựa chọn, dùng phần thưởng đó để nâng stat mang tính lâu dài trường tồn hay chi cho hiệu ứng tức thời.
Đi làm có tiền thì dùng tiền đó đi học, tích lũy đầu tư hay là cầm tiền đi nhậu để khè bạn.
Tập xong có năng lượng thì dùng năng lượng đó để đi học hành làm việc xây sự nghiệp hay là làm những trò phô diễn màu mè lấy số để gây ấn tượng tạm thời với người khác.
Cứ mỗi lần đánh quái quái nhả resource mà bạn dùng để nâng stats hay passive skill hay tool xài hoài xài lâu dài thì là bạn đang tích âm đức âm phần. Tích âm thì nó không thấy ngay được, mỗi lần chỉ +0.1 tấn công hay phòng thủ, thoạt nhìn không có chuyển biến gì nhiều nhưng được ăn dài mãi về sau. Và về sau khi phần thưởng nhiều thì mỗi lần nâng cấp là được cả 1 10 hay 100.
Còn nếu bạn triển dương luôn kiểu như đánh quái có resource nhưng dùng cái phần thưởng đó để chơi hiệu ứng gây 1000 sát thương cho quái hay nỏ thủ thành +300% dam trong vòng 40s, hoặc triệu hồi lô cốt quái thú support ngắn hạn thì thoạt nhìn sẽ ngầu nhưng mà cực hại về sau vì các lý do sau đây:
1 . game đời thì quái không bao giờ dứt. Thường thì nó chỉ đông thêm và mạnh hơn thôi chứ không bao giờ ít đi hay yếu đi cả. Trách nhiệm ngày càng cao và khó khăn hơn.
2 . Như chém ở trên thì phần thưởng farm quái rất hạn chế, hôm nay được chứ mai chưa chắc có. À, lâu lâu còn có dạng quái kiểu như đánh 1k con thì xong con cuối cùng nó mới nhả thưởng hoặc đôi khi không có thưởng, phần thưởng chỉ là sự hiểu biết rằng việc đánh quái này không có thưởng, hahaha, tuy nhiên nhìn tích cực thì vẫn là phần thưởng.
Quái về sau thì càng mạnh, càng khó hạ để rớt phần thưởng nên giờ muốn đánh quái thì toàn phải đợi đủ resource để triển dương ngắn hạn nhưng đến một lúc nào đó thì quái quá mạnh dù bạn có triển dương kiểu gì thì quái cũng không bị sao. Cơ mà bị vào tình thế không muốn bật bãi, mất thành, outgame nên giờ cứ tích được tí resource nào là phải lo dùng để triển dương luôn để câu giờ phút nào được phút ấy. Dao không bén được mãi, người đứng nhón chân thì không đứng được lâu, kẻ ở trên cao thì dễ rớt (ý trong Đạo Đức Kinh) là vậy.
À, game này còn có phần dưỡng thành vì thành không dưỡng thì sẽ “tự hoại” hay “thoái lai”. Ví dụ như bạn tỉnh táo khỏe mạnh mẫn tiệp anh minh thì stat của bạn là 100, +300% dam thì thành 300, easy diệt quái. Nhưng bạn có phần thưởng bạn méo bỏ vào dưỡng mua đồ ăn ok, bớt giờ làm tăng giờ ngủ giờ thể thao dam bạn giờ còn 40, giờ có cố 300% công lực thì cũng chỉ còn là 120.
Vài ví dụ cụ thể đời thật cho dễ liên tưởng.
1 . Đi làm có tiền, thay vì lấy tiền đi học hành ăn uống đàng hoàng đầu tư cho bản thân gia đình thì đi nhậu lấy số với bạn bè. Thay vì long term +0.2% intel, +0.2% strength, +0.3% dexterity (mẫn tiệp) tuần đó vì thấy 0.2% là quá ít, không sướng không phê nên mình đi nhậu để CÓ CẢM GIÁC là mình tăng 200% intel, 200% strength, 300% charisma.
Nhậu vào thì thành anh hùng hết cả, hehehe. Cơ mà cứ mỗi lần nhậu thì thay vì bay tiền thì còn bay thêm tí stats do ngũ tạng cũng bị hư hại đôi phần, đã mất phần thưởng thì giờ còn mất thêm 0.x% các stats.
2 . Tập luyện. Tập xong có sức thay vì đi học, đi làm project để build vị thế. Thay vì +0.5% intel, +3% charisma, +2% technical skill thì giờ mình đi chơi game, đi tranh luận ảo, hoặc làm những trò con bò phô diễn ở mạng ảo để lấy số để có cảm giác +50% intel, +300% charisma, +200% technical. Cơ mà cứ mỗi lần vậy thì lại bay tí stats do thân tâm bị hư hại đôi phần, -2% độ mẫn tiệp (do tâm bị vướng mắc với thằng mả mẹ cãi nhau với mình trên mạng), -20% strength (do lạm dụng cơ thể để biểu diễn làm mấy cái không đâu màu mè), -10% intel do bị huyễn ngáo.
Thêm một cơ chế khá hay từ âm đức. Bạn cứ không triển dương vô ích lãng phí mà bỏ hết vô âm tích âm đức thì nó hay sinh ra huyền đức hay như kiểu game là sinh mấy cái yếu tố – tính năng – perk – aura passive. Ví dụ như:
+10 strength với +10 wisdom đủ thì sẽ sinh ra việc tự tin khi nói chuyện.
+10 intel +20 endurance thì sẽ sinh ra việc học skill nhẹ hơn dễ hơn hay -30% time khi học skill mới.
+20 dexterity + 30 observation thì sẽ sinh ra việc +30 critical.
+30 critical + 30 knowledge thì sẽ có skill critical thinking giúp nhìn ra insight điểm yếu của đối tượng hay lợi ẩn, và giảm bớt chi phí dưỡng thành do nhìn ra được mối nối làm cải thiện quá trình.
+30 endurance (kham nhẫn, nhẫn nhịn chịu đựng) +30 calmness (sự điềm đạm bình tĩnh) thì sát thương nhận từ quái sẽ giảm 20, và được +10 luck và +10 charisma (sức ảnh hưởng) do được người khác cảm mến.
+40 từ bi + 40 intel thì sẽ unlock cái perk – yếu tố là tự động tăng charisma mỗi ngày
+0.5, nghĩa là ăn ở không cười cười nói nói làm việc của mình thôi cũng làm người ta khoái. Nếu có thêm skill giao tiếp ở level 30 nữa thì unlock được skill “sức mạnh tình bạn” kiểu Naruto, không cần hạ quá, nói hồi quái thành bạn mình, hahahha, đùa thôi.
+ 30 cẩn trọng +30 wise +30 critical thì sẽ mở được khiên kháng việc bị lừa hay bị dính fatal damage.
Việc stats nội tại ẩn này lại ẩn chứa rất nhiều lợi lộc. Một trong đó là bạn không phải canh me timing ra chiêu các kiểu, bạn cứ để nó auto pilot tự hành cho bạn khi quái tới thôi. Không phải quan tâm when triển dương với how to triển dương, cái đòn tấn công bạn có chỉ có một hai hai cái căn bản nhưng chứa nhiều nội hàm stats cao, đóng băng, gây lửa, hàng phục quái thành đệ, bạn cứ để nó chạy mấy cái căn bản này rồi để duyên số tự quyết, đỡ mệt đầu với lao lực tính toán. Tinh lực đó để quay vô nâng cấp base thành cho nó khỏe.
Kiểu kiểu vậy. À, triển dương không phải là xấu, triển dương sai cách mới là xấu. Lâu lâu sẽ có đợt quái special phần thưởng cao cần phải thắng để có vị thế ngon thì mình chơi +300% dam, +300 % defense được.
Thế nên cứ tích âm thì và chỉ triển dương khi đúng lúc thì về sau về hậu không phải lo việc quái bị cào thành. Path tích âm thì các tôn giáo hay trong văn hóa cũng có nhiều term như: tu văn luyện võ, nhân lễ nghĩa trí tín,… Cứ chơi game ĐÚNG là có exp. Game rất fair ở điểm này.
Có câu “thánh nhân đãi kẻ khù khờ” thì tôi thấy không chuẩn lắm. Stat knowledge của người khờ thì thấp nhưng mấy cái nhẫn nại, chịu khó, vô tư, thương người, dũng cảm của người ta cao thì sao. Hahaha. Có mấy đứa đầu biết tí tự cho mình thông tuệ mới là có điểm công thủ thấp tự giới hạn mình mà không biết.
Viết tới đây cái ngẫm ra câu là dân gian hay có câu là “phúc đức ông bà để lại” chứ không ai nói “tài đức ông bà” để lại đỉnh vãi. Tài nó thuộc phần triển dương sẽ phai theo năm tháng và sẽ có lúc không hợp thời, nhưng phúc đức thì đời nào cũng cần do nó thuộc cơ chế permanent lâu dài kéo mãi mãi về sau.
Game còn nhiều cơ chế với nhiều ý để viết lắm, ví dụ như có rất nhiều loại stats, build tools long term, tại sao không nên lạm dụng việc triệu hồi lô cốt quái thú ngắn hạn support (ý này khá là thú vị, bạn có thành stats cao, xây tổ thì thú tự bay về support, cộng sinh với bạn, còn đi triệu hồi thì tốn kém tinh lực quý giá cho những thứ ngắn hạn lắm), vì sao nhịn đói và cần kiệm là cần thiết (chữ cần kiệm và khái niệm nhịn đói này rất thâm sâu chứ không phải chỉ mang cái ý nghĩa tiết kiệm tài chính theo nghĩa thông thường ta hay hiểu, nên nhiều người thoạt nhìn tiết kiệm tiền nhưng thực ra lại đang phung phí n cái ẩn khác), rồi việc tập cách “không muốn” để không vô thức triệu hồi lô cốt hao tinh lực ngầm, rồi cách optimize cho việc build với cấu trúc bẩm sinh của thành (câu hỏi triệu đô), rồi mấy cái ý như lấy chậm thắng nhanh – lấy tĩnh chế động nếu xài model game thủ thành này thì thấy nó khá make sense.
…..nhiều nhắm.
Cơ mà bài dài rồi tôi viết tới đây thôi. Hehehe.
Chúc mấy feng chủ nhật cuối tuần vui vẻ, nhận ra được điều gì đó từ bài này và điều chỉnh được một hai khía cạnh nào đó để cải thiện cuộc sống. Hehe.
Ps: viết xong thấy việc sống, làm người và chơi game đời nó là một cái gì đó vừa dễ vừa khó. Hahaha. Concept chơi thì đơn giản nhưng thực hiện thì khó cực kỳ.
Meme đỉnh hợp theme bài vl.