Trao tình yêu cho một người không tin rằng mình xứng đáng được yêu thương luôn là một thử thách đầy gian nan và phức tạp.
Hãy hình dung về mối quan hệ giữa Sarah và Dan. Họ mới hẹn hò được ba tháng, và mọi thứ dường như đang tiến triển tốt đẹp. Hai tuần trước, họ cùng nhau tận hưởng một kỳ nghỉ lãng mạn ở Paris. Tuần trước, Sarah đưa Dan về ra mắt gia đình cô. Cuối tuần này, họ dự định gặp gỡ nhóm bạn cũ của Dan ở thành phố nơi anh từng theo học đại học. Tất cả dấu hiệu đều cho thấy họ rất thích nhau, và mối quan hệ này có thể sẽ nở hoa.
Nhưng giờ, hãy tưởng tượng rằng khi Dan còn nhỏ, mẹ anh thường thờ ơ và không mấy quan tâm đến anh, bà dành sự chú ý chủ yếu cho chị gái của anh. Mặc dù những chuyện đó đã xảy ra từ rất lâu, và giờ đây Dan là một người thành đạt trong công việc lẫn cuộc sống, nhưng ẩn sâu bên trong anh vẫn tồn tại một vết thương lòng, đủ sức gây ra những rắc rối lớn trong bất kỳ câu chuyện tình yêu nào ở hiện tại.
Vấn đề bắt đầu xuất hiện khi Sarah dành cho Dan những cử chỉ yêu thương sâu sắc. Điều đó không phải là không mong muốn – mà là nó, ở một tầng sâu thẳm vô thức, rất khó để Dan chấp nhận. Để tự bảo vệ mình khỏi tổn thương, cậu bé Dan ngày nào đã buộc phải xây dựng một lớp vỏ bọc cứng cỏi, học cách sống chung với sự cô đơn và khan hiếm cảm xúc. Anh buộc phải làm quen với việc thiếu thốn, thậm chí hoài nghi bất cứ ai có ý định đối xử tốt với mình. (Không phải ngẫu nhiên mà trước đây, Dan từng hẹn hò với những người phụ nữ lạnh nhạt, xa cách. Điều đó thật tồi tệ, nhưng lại cho anh cảm giác “thân thuộc.”)
Chúng ta thường nghĩ rằng, khi nhận được thứ mà mình từng khao khát, việc chấp nhận nó sẽ trở nên dễ dàng. Nhưng tâm trí con người không hoạt động theo cách đó. Khi những người từng bị bỏ rơi đối diện với chính điều mà họ luôn mơ ước, họ thường trở nên khắt khe, khó chiều, đầy nghi ngờ và bất mãn. Họ gây chuyện. Họ làm hỏng bầu không khí. Họ cố tình kéo mọi thứ xuống, trốn chạy khỏi cảm giác tưởng chừng không thể chịu nổi của một điều quá đẹp đẽ, quá tràn đầy hy vọng.
Vậy nên, trong một bữa tối ấm cúng, Dan bất ngờ cáo buộc Sarah chế giễu sở thích đọc sách của mình. Sarah bối rối, cố gắng giải thích: “Không phải vậy đâu, nếu anh cảm thấy như thế thì em rất tiếc, nhưng em thật sự không có ý đó.”Nhưng Dan không chấp nhận. Anh biến bữa tối thành một cuộc cãi vã căng thẳng, phá hỏng cả buổi tối. Nhà hàng Ý sang trọng không thể cứu vãn được tâm trạng. Họ về nhà trong im lặng, Dan ngủ trên ghế sofa, và mọi kế hoạch cho ngày hôm sau bị hủy bỏ. Tất cả chỉ vì một điều tưởng như “chẳng có gì”, nhưng thực ra lại là cả một nỗi đau âm ỉ: nỗi sợ tình yêu làm lung lay lớp phòng thủ cô độc mà Dan đã gắng xây dựng bấy lâu.
Dan, về bản chất, đang muốn hét lên: “Cô không thể thực sự yêu tôi được,” không phải vì Sarah không yêu anh, mà vì mẹ anh đã không yêu anh. Nỗi hoài nghi mà một người gieo vào anh từ thời thơ ấu giờ đây bị trút lên vai một người khác, hoàn toàn vô tội. Dan cũng ngầm gửi đi thông điệp: “Cô yêu tôi chưa đủ – hoặc ít nhất là chưa đúng cách.”Nhưng Sarah là con người, và không ai có thể hoàn hảo. Dan lại dùng chính những điều bình thường, rất đỗi con người của cô để làm vũ khí chống lại cô.
Nếu nghĩ về điều này như chuyện ăn uống, một người từng bị bỏ đói sẽ trở nên vô cùng khó tính khi một bữa ăn được dọn ra. Họ không còn thực tế về những gì là “đủ tốt,” mà đặt kỳ vọng cao ngất trời. Sự thiếu thốn đã đẩy họ vào những giấc mơ lý tưởng hóa – họ không chỉ cần một bữa ăn, mà là một bữa tiệc hoàn hảo có thể bù đắp tất cả những tháng ngày đói khát.
Dan cần hiểu rằng anh gây chuyện không phải vì Sarah làm sai điều gì, mà vì anh sợ hãi việc đặt niềm tin vào một điều có thể không thật. Anh thà tự phá hủy mối quan hệ còn hơn để bị tổn thương thêm một lần nữa bởi sự phản bội của người khác.
Để Dan và Sarah có thể tiếp tục, họ cần nhận ra một sự thật cơ bản mà liệu pháp tâm lý hiện đại đã chỉ ra: cách chúng ta yêu ở hiện tại luôn phải đi qua cánh cổng của cách chúng ta từng được yêu trong quá khứ. Nếu tình yêu ban đầu bị méo mó, tình yêu hiện tại cũng sẽ chịu ảnh hưởng. Không còn cách nào khác, chúng ta buộc phải hiểu rõ lịch sử của mình để giải thoát bản thân khỏi những gông cùm mà nó áp đặt.
Nguồn: OFFERING LOVE TO SOMEONE WHO IS NOT CONVINCED OF THEIR LOVEABILITY
Photo: Klaus Nielsen, 2020, Pexels.
