Cuốn Deep Work, viết bởi Cal Newport là một trong những cuốn hay nhứt mà tôi đã đọc gần đây. Không như nhiều cuốn sách khác thuộc thể loại phát triển bản thân thường hay lặp đi lặp lại và chứa quá nhiều giai thoại và câu chuyện, cuốn Deep Work ngắn gọn và đầy đủ những góc nhìn sâu sắc về một chủ đề quan trọng. Như đã thấy qua tiêu đề, cuốn sách này là về việc thực hành Deep Work, được tác giả định nghĩa như là:
“Những hoạt động nghề nghiệp thực hiện trong một trạng thái tập trung không bị phân tâm giúp thúc đẩy khả năng nhận thức của bạn tới giới hạn. Những nỗ lực này tạo ra giá trị mới, cải thiện kỹ năng bạn, và rất khó để tái tạo lại.” (Deep Work, Cal Newport)
Một số người có thể tự hỏi liệu họ có cần đọc toàn bộ cuốn sách về chủ đề này hay không. Tuy nhiên, như tác giả đã lập luận một cách thuyết phục, deep work (Làm việc tập trung) đang dần trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, như Newport giải thích:
“Để giữ vững giá trị trong nền kinh tế của mình… ta phải học cách làm chủ nghệ thuật học hỏi nhanh chóng những điều phức tạp. Công việc này đòi hỏi deep work. Nếu bạn không trau dồi khả năng này, bạn có khả năng sẽ tụt hậu phía sau khi công nghệ vượt bậc. Lý do thứ hai khiến cho deep work có giá trị là vì những tác động của cuộc cách mạng kỹ thuật số có cái hay mà cũng có cái dở. Nếu bạn có thể tạo ra điều gì đó hữu dụng, thì đối tượng có thể tiếp cận của nó (ví dụ: các nhà tuyển dụng hoặc khách hàng) về căn bản là vô tận. Mặt khác, nếu những gì bạn đang sản xuất ra là tầm thường, thì bạn sẽ gặp rắc rối, bởi đối tượng của bạn quá dễ dàng tìm kiếm một phương thức thay thế tốt hơn trên trực tuyến.” (Deep Work, Cal Newport)
Deep Work có thể là minh chứng cho sự khác biệt giữa những người có thể tự nuôi sống mình bằng một công việc mà họ chọn lựa và những người buộc phải thực hiện bất kỳ hình thức làm việc nào mà họ có thể nhận được. Nói cách khác, Deep Work là chìa khóa cho những ai muốn khắc họa số phận của mình thay vì ngủ quên xuyên suốt cuộc đời.
Tuy nhiên, khả năng thực hiện Deep Work, không phải là một kỹ năng mà con người có thể đơn thuần là sử dụng khi họ muốn. Đúng hơn, nó là một kỹ năng cần được mài dũa và đây là lý do vì sao cuốn Deep
Work chính là nguồn tài nguyên quý giá – nó chứa đầy đủ các mẹo và thực hành về việc thành thạo kỹ năng này.
Nghiên cứu bởi nhà tâm lý học K. Anders Ericsson đã đề xuất rằng giới hạn cho loại hình tập trung cao độ cần thiết để thực hiện Deep Work đối với một người chưa có kinh nghiệm tối đa là một giờ. Những chuyên gia, tức là, những người chủ tâm luyện tập phát triển kỹ năng này, có thể kéo dài khả năng thực hiện của họ ở mức độ tập trung cao độ lên đến 4 giờ. Người đạt được ngưỡng trên thường là những người mà người khác nhìn vào và ngạc nhiên, dựa vào năng suất làm việc của họ, có chăng họ được sinh ra với tài năng đặc biệt. Nhưng thường thì điều khiến cho những con người này khác biệt đó chính là khả năng thực hiện Deep Work trong thời gian dài – và khả năng này có thể được trau dồi bởi tất cả chúng ta.
Như đã nói, cần phải nhấn mạnh rằng có rất nhiều người đang mất đi khả năng thực hiện Deep Work kể cả là trong khoảng thời gian ngắn bởi vì tác động của những công nghệ mới đối với quãng thời gian tập trung. Như Newport giải thích:
“Một khi não của bạn đã quen với việc xao nhãng theo yêu cầu… rất khó để loại bỏ cơn nghiện ngay cả khi bạn đang muốn tập trung. Nói một cách cụ thể hơn thì: Nếu mọi khoảnh khắc buồn chán tiềm ẩn trong đời sống của bạn – chẳng hạn như khi phải xếp hàng chờ 5 phút hay ngồi một mình trong nhà hàng cho đến khi một người bạn tới – được giải tỏa bằng một cái liếc nhìn nhanh vào điện thoại thông minh của bạn, thì khi đó não bạn có khả năng sẽ bị chuyển biến về một thời điểm mà…nó chưa sẵn sàng để Deep Work – ngay cả khi bạn thường xuyên sắp xếp thời gian để thực hành sự tập trung này.” (Deep Work, Cal Newport)
Cuốn sách của Newport cung cấp một chuỗi phương pháp tuyệt vời để, như ông đã nói là “[luyện] não bộ của bạn và [biến đổi] thói quen làm việc của mình để đặt Deep Work vào cốt lõi của sự nghiệp mình.” Những phương pháp tập luyện này bao gồm cách để cải thiện khả năng tập trung cao độ của một người và đồng thời giúp những người “nghiện” xao lãng từ bỏ thói quen này.
Trong khi khả năng thực hiện Deep Work có thể khiến con người năng suất hơn và nâng cao chất lượng công việc của họ, nó cũng có thể cải thiện chất lượng chung của cuộc sống con người. Bởi như rất nhiều nhà tâm lý học và triết học đã chỉ ra, một cuộc đời đáng sống là một cuộc đời mà ta có một mục đích và đang thực hiện từng bước tích cực để đạt được những mục tiêu gắn liền với mục đích của mình.
Nếu con người cải thiện khả năng của họ để tham gia vào Deep Work, họ sẽ thấy việc đạt được tiến bộ thực sự tới bất kỳ mục tiêu nào mà mục đích đã chọn của họ đòi hỏi dễ dàng hơn nhiều. Bởi rất dễ để mơ về những ước mơ lớn, nhưng nếu những ước mơ đó không bao giờ thành hiện thực, mà khả năng cao sẽ xảy ra trường hợp như vậy nếu một người không làm chủ kỹ năng Deep Work, cuộc sống có thể là một cuộc đấu tranh. Vì lý do này tôi cực kỳ đề xuất cuốn Deep Work này.
