Trả lời:
Tôi từng biên, sự tỉnh thức (aka giác ngộ) chỉ là hành trình dành cho những ai đã đi hết 5 tầng nhu cầu của Maslow. Trải nghiệm sâu hết 5 tầng đó thì chuyển qua hành trình không còn phụ thuộc vào tháp nhu cầu đó nữa, trở về với ‘vũ trụ’ aka ‘tự nhiên’
Khi con người đi qua hết 5 cơn gió cuộc đời,
Tài (vật chất) – Sắc (đẹp) – Danh (tiếng) – Thực (đồ ăn ngon) – Thuỳ (‘ngủ’ sướng),
Phải ngụp lặn, thịnh suy, lên voi xuống chó với 5 cái đấy thì là lúc đấy ‘trí tuệ’ sẽ phát sinh. Nói cách khác, chúng ta chỉ bớt ngu đi, bớt si mê đi khi chúng ta đã trải nghiệm tan nát và đủ sâu về một cái gì đó. —-> nên muốn tăng Tuệ nhanh thì phải tự tay trải nghiệm, thử & sai, và tự phản chiếu liên tục.
Ví dụ ngay, thái tử Tất Đạt Đa, 29 tuổi, cao to 6 múi, đua ngựa/ bắn cung thần sầu, đỉnh cao giàu có, danh tiếng, vợ đẹp, con xinh, đồ ngon, full mỹ nữ, không thiếu thứ gì… nhưng vẫn chán. Chán quá nên bỏ hết, rồi lên đường đi tìm con đường thoát khổ cho chúng sanh; vì thấy sao mình sướng quá mà ngoài kia có nhiều người khổ quá.
Phát sinh tâm từ bi vô lượng nên ‘khát vọng’ mới đủ lớn để lên đường học đạo. Tốn gần 6-7 năm mới tự do khỏi nhu cầu Maslow, thấy rõ hết bản chất của cuộc sống, rồi chính thức trở thành Bậc chánh đẳng chánh giác.
Đấy là tại sao, nhà Phật có câu, “duy tuệ thị nghiệp”
Hay Bác 7B có câu, “chúng ta sẽ nhàm chán tất cả, ngoài trừ sự hiểu biết”
Đời này, làm nghề gì cũng được, nhưng tu tuệ là sự nghiệp duy nhất. Có trí tuệ thì ae sẽ bớt khổ, bớt luỵ, bớt kỳ vọng, bớt sợ hãi hơn, đặc biệt là bớt chán hẳn.
Người giàu mà không đủ tuệ thì cũng khổ, không khổ về vật chất nhưng khổ về 4 cái kia. Sắc rồi cũng tàn, danh rồi cũng tan, con cái đủ phước thì nó nghe, không đủ thì nó phá, lớn tuổi thì thân nó yếu, ăn ngủ cũng khó ngon, bệnh tật đủ thứ.
Nói đến đây, ae nào biết sợ là tốt, vì mấy cái ae đang cố gắng trong hiện tại chỉ xoay quanh 5 cái trên thôi. Giang hồ hay tán nhảm về chữ ‘vô thường’ nên ae cứ nói ra như quán tính.
Muốn hiểu chữ ‘vô thường’ một cách sâu sắc, thì tự nhiên đang đỉnh cao mọi thứ rồi ae phát hiện mình bị ung thư còn 2-3 năm để sống thì lúc đấy trí tuệ ae mới tăng đáng kể. Vì lúc đấy, có tập đoàn triệu đô, danh tiếng thế nào, nhà to, vợ đẹp ra sao, cũng không giúp ae khoẻ lên được. Khi đấy, chỉ có tuệ đủ mới giúp ae an lạc và nhẹ nhàng, trải nghiệm trọn vẹn những ngày còn lại mà thôi. Còn sợ hãi thì ae càng thúc nhanh quá trình hoại diệt đấy nhanh hơn.
Thế, làm gì để không chán, đó là cứ sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, ngụp lặn thật sâu trong tất cả những nhu cầu mà mình muốn.
Muốn gì thì làm nấy, làm thời gian thấy chán thì trí tuệ sẽ tăng. Cả các ae làm luôn cái mình đam mê, dần thời gian cũng chán, cái gì thuộc về bên ngoài của ae thì nó sẽ thế. Còn khi tuệ đủ thì ae sống sao cũng dễ vui, dễ hạnh phúc, không cần nhiều thứ như xã hội đang quy định đâu.
Chán đủ thì ae sẽ bớt mê.
Tuệ đủ, dù có đi bốc rác, ae vẫn sướng.
Cheers,
Bác 7B
——
Hình Al Pacino in, trong phim Once upon a time in Hollywood, 2019
